INCOTERMS NEDİR? TESLİM KOŞULLARI NELERDIR?
Uluslararası ticaret şartları Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından belirlenmiştir. Bunlar uluslararası ticari faaliyetlerde tarafların sorumluluklarını belirleyen teslim koşullarıdır. Uluslararası ticari faaliyetlerde yaygınca kullanılır.
INCOTERMS terimleri ise çoğunlukla 3 harfli terimlerdir. Bunların en önemli amacı, Uluslararası Eşya Taşımacılığında faaliyetleri, maliyetleri ve riskleri belirlemektir. INCOTERMS sözleşmelere sorumluluk – yani eşyanın varış noktasına kadar ki eşyanın taşımacılık maliyetleri ve bununla ilgili olan risklerine ilişkin açıklık getirir. INCOTERMS devletler ve çeşitli ulusal ve uluslararası kuruluşları tarafından, uluslararası ticaretteki en yaygın uygulamaları tanımlamak için kullanılır. Bu şekilde farklı ülkelerdeki dış ticaret mevzuatının farklılıkları yüzünden ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkları ortadan kaldırılır. Dolayısıyla tüm dünyadaki ticari sözleşmelerde kullanılırlar. INCOTERMS ancak ICC tarafından belirlenir çünkü ICC’ye ait bir tescilli markadır.
INCOTERMS’larda kullanılan belirli terminoloji vardır. Bunlar şu şekildedir:
Delivery: Eşyalarla ilgili hasar yada kaybı riskinin satıcıdan alıcıya geçtiği andır.
Arrival: INCOTERM’lerde taşımacılığının ödendiği andır.
Free: Satıcının eşyaları belirlenen bir adrese götürüp taşıyıcıya teslim etme sorumluluğu var demektir.
Carrier (Taşıyıcı): Bir taşıma sözleşmesinde, demiryolu, karayolu, hava, deniz, iç suyolu veya bu tür modların bir kombinasyonu ile taşımayı gerçekleştirmeyi veya gerçekleştirilmesini sağlamayı taahhüt eden herhangi bir kişi
Freight Forwarder: Taşımacılığı ayarlayan ya da ayarlanmasına yardımcı olan bir firma/taraftır.
Terminal: Kapalı ya da açık bir alan, stok, dok, yol, demiryolu ya da hava kargo terminali olabilir.
To clear for export: Taşıyıcının İhracat Bildirgesini göndermek ve ihracat izninin alınmasına denir.
Kısaca, INCOTERMS, alıcıların ve satıcıların sorumluluklarını açıkça tanımlamak için uluslararası ticarette kullanılan üç harfli ticaret terimleridir. 11 farklı INCOTERMS vardır ve her biri satıcıdan alıcıya mal teslim etme sorumluluklarını ana hatlarıyla belirtir.
EXW (Ex Works) – Satıcının tek yükümlülüğü malları tesislerinde bulundurmaktır. Alıcı, malları oradan varış noktasına götürmekle ilgili tüm maliyetleri ve riskleri üstlenir.
FCA (Serbest Taşıyıcı) – Satıcı, malları satıcının tesislerinde alıcı tarafından belirlenen taşıyıcıya teslim eder. Satıcı, malların taşıma araçlarına yüklenmesinden sorumludur. Alıcı bu noktadan itibaren tüm maliyet ve riskleri üstlenir.
Fas (Free Alongside Ship) – Satıcı, malları sevkiyat limanında geminin yanında teslim eder. Alıcı, bu noktadan itibaren malların kaybolması veya hasar görmesi ile ilgili tüm maliyetleri ve riskleri üstlenir.
FOB (Gemide Ücretsiz) – Satıcı, malları sevkiyat limanında gemiye teslim eder. Alıcı, bu noktadan itibaren malların kaybolması veya hasar görmesi ile ilgili tüm maliyetleri ve riskleri üstlenir.
CFR (Maliyet ve Navlun) – Satıcı, malları sevkiyat limanında gemiye teslim eder. Satıcı, varış limanına nakliye ücretini öder ve gemiye binene kadar malların kaybolması veya hasar görmesi riskini üstlenir.
CIF (Maliyet, Sigorta ve Navlun) – Satıcı, malları sevkiyat limanında gemide teslim eder. Satıcı, varış limanına ulaşım maliyetini öder, sigortayı düzenler ve öder ve gemiye binene kadar mallarda kayıp veya hasar riskini üstlenir.
CPT (Carriage Paid To) – Satıcı, malları sevkiyat limanında taşıyıcıya teslim eder. Satıcı, varış limanına nakliye ücretini öder ve ilk taşıyıcıya teslim edilene kadar mallarda kayıp veya hasar riskini üstlenir.
CIP (Carriage and Insurance Paid To) – Satıcı, malları sevkiyat limanında taşıyıcıya teslim eder.
Satıcı, nakliye masraflarını öder ve sigortayı varış limanına düzenler ve öder ve ilk taşıyıcıya teslim edilene kadar mallarda kayıp veya hasar riskini üstlenir.
DAP (Delivered at Place) – Satıcı, malları alıcının belirttiği yere teslim eder. Satıcı, malları belirtilen yere götürmekle ilgili tüm maliyet ve risklerden sorumludur.
DPU (Delivered at Place Unloaded) – Satıcı, malları alıcı tarafından belirtilen yere teslim eder ve boşaltmaktan sorumludur. Alıcı, malları varış limanından nihai varış noktasına götürmekle ilgili tüm maliyetleri ve riskleri üstlenir.
DDP (Delivered Duty Paid) – Satıcı, malları alıcının belirttiği yere teslim eder, ithalat için temizler ve her türlü gümrük vergisi ve vergisini öder. Alıcı, malları varış limanından nihai varış noktasına götürmekle ilgili tüm maliyetleri ve riskleri üstlenir.
Bu terimlerin mal teslimatı için sorumlulukları tek başına tanımladığını ve gerçek satış sözleşmesini kapsamadığını belirtmek önemlidir. Bir ticari faaliyette yer alan taraflar, hangi INCOTERM’in kullanılacağı konusunda anlaşmalı ve anlaşmalarının belirli ayrıntılarını tanımlamalıdır.
Doruk Arslan
Dış Ticaret Uzmanı ve Yeminli Tercüman
