Yapay Zekâ Yasama Masasında: BAE’den Hukukta Bir İlk
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), yapay zekâyı yasa yapım sürecine entegre eden ilk ülke
olmaya hazırlanıyor. Dubai Emiri ve BAE Başkan Yardımcısı Şeyh Muhammed bin Raşid El
Mektum tarafından duyurulan bu girişim, yeni yasaların yazımı, mevcut yasaların gözden
geçirilmesi ve revizyonu için yapay zekâdan yararlanmayı amaçlıyor.
Kurulan Regulatory Intelligence Office adlı ofis, bu süreci yönetecek. Yapay zekâ sistemi,
mahkeme kararlarını, yürütme prosedürlerini ve yasaların toplum üzerindeki etkilerini analiz
ederek gerçek zamanlı reform önerileri sunacak. Şeyh Muhammed bu değişimi “yasa
yapımında paradigma değişimi” olarak nitelendirdi. Amaç, daha hızlı, kesin ve çok dilli –
sade dilde hazırlanmış – yasalar oluşturmak, böylece herkesin anlayabileceği bir hukuk
sistemi kurmak.
Yeni sistemin, yasama süreçlerinde %70’e kadar zaman tasarrufu sağlaması bekleniyor. Bu
girişim ayrıca BAE’nin 2017’de dünyanın ilk Yapay Zekâ Bakanı’nı ataması ve MGX gibi
büyük fonlarla AI projelerini desteklemesi gibi önceki adımların bir devamı niteliğinde. Ancak
uzmanlar, yapay zekâya aşırı güvenin tehlikelerine dikkat çekiyor. Oxford Üniversitesi gibi
kurumlar, AI modellerinin hatalı çıkarımlar yapabileceğini ve önyargı içerebileceğini belirtiyor.
https://www.ft.com/content/9019cd51-2b55-4175-81a6-eafcf28609c3?utm_source=chatgpt.c
om
Avrupa Birliği’nden Yapay Zekâ İçin Düzenleyici Hamle: AI Act ve Siber
Güvenlik Reformları
Avrupa Birliği, dijital dönüşüm sürecinde güvenliği ve etik kullanımı ön planda tutarak yapay
zekâ (AI) kullanımına dair kapsamlı bir düzenleme getirdi. AI Act (Yapay Zekâ Yasası),
2024 yılında kabul edilerek 2025 yılı boyunca kademeli olarak yürürlüğe girmeye başladı. Bu
yasa, yapay zekâ sistemlerini risk düzeylerine göre sınıflandırarak, özellikle yüksek riskli
uygulamalarda ciddi yükümlülükler getirmektedir. Sağlık, eğitim, istihdam ve adli sistemlerde
kullanılan algoritmalar ile biyometrik tanıma teknolojileri bu kapsama girerken, sosyal
puanlama sistemleri ve kamuya açık alanlardaki yüz tanıma teknolojileri yasaklı uygulamalar
arasında yer almaktadır.
Ayrıca, AB’nin NIS2 Direktifi ve Siber Dayanıklılık Yönetmeliği, şirketlerin siber saldırılara
karşı daha dayanıklı hale gelmesini amaçlıyor. Özellikle finans sektörü ve dijital altyapılar için
yeni güvenlik standartları getiriliyor.
Bu düzenlemeler, AB’nin yapay zekâ ve siber güvenlik alanlarındaki öncü rolünü
pekiştirirken, dijital dünyada güvenlik ve etik standartların yükseltilmesi adına önemli bir
adım olarak kabul ediliyor.
https://www.osborneclarke.com/insights/Regulatory-Outlook-january-2025-Artificial-intelligen
ce?utm_source=chatgpt.com
https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/news/commission-signed-council-europe-framework-convention-artificial-intelligence-and-human-rights
ABD’de Yargı ile Başkan Trump Arasında Hukuk Devleti Gerilimi
ABD’de federal mahkemeler, Başkan Donald Trump yönetiminin bazı yargı kararlarına uymaması nedeniyle ciddi bir anayasal krizle karşı karşıya. Yüksek Mahkeme, Trump yönetiminin Alien Enemies Act kapsamında Venezuelalı göçmenleri sınır dışı etme girişimlerini geçici olarak durdurdu. Karar, göçmenlere sınır dışı edilmeden önce yasal haklarını kullanma fırsatı tanınmadığı gerekçesiyle alındı.
Federal Yargıç James Boasberg, mahkeme kararlarını uygulamayan Trump yönetimini “mahkeme kararını hiçe saymakla” suçladı. Ayrıca, yanlışlıkla El Salvador’a sınır dışı edilen Kilmar Ábrego García’nın iadesi sürecinde, Yargıç Paula Xinis hükümete günlük ilerleme raporu verme zorunluluğu getirdi.
Başkan Trump ise sınır dışı işlemlerinin yargı denetimine tabi olmadığını savunarak mahkeme kararlarını açıkça reddetti. Bu tavır, hukuk çevrelerince yargı bağımsızlığına yönelik bir tehdit ve “hukuk devleti ilkesinin sınandığı bir dönüm noktası” olarak değerlendiriliyor.
https://www.theguardian.com/us-news/2025/apr/23/federal-courts-rule-of-law-trump?utm_source=chatgpt.com
Avrupa Komisyonu’ndan Teknoloji Devlerine Rekabet Cezaları
Avrupa Komisyonu, 23 Nisan 2025 tarihinde Apple’a 500 milyon avro ve Meta’ya 200 milyon avro para cezası verdi. Bu cezalar, her iki şirketin Avrupa Birliği’nin Dijital Piyasalar Yasası’na (Digital Markets Act – DMA) aykırı davrandıkları gerekçesiyle uygulandı. Apple, uygulama geliştiricilerinin daha ucuz alternatiflere yönlendirilmesini engelleyen kısıtlamalar nedeniyle cezalandırılırken, Meta’nın “pay or consent” modeli de kullanıcı tercihlerini sınırladığı için düzenlemelere aykırı bulundu.
Bu cezalar, DMA kapsamında verilen ilk yaptırımlar olup, AB’nin büyük teknoloji şirketlerinin pazar hakimiyetini sınırlama çabalarının bir parçasıdır. Komisyon, şirketlerin 60 gün içinde gerekli düzenlemeleri yapmalarını ve uyum sağlamamalar durumunda günlük ek cezalar uygulanacağını belirtti.
Bu cezalar, özellikle her iki şirketin “no-poach” anlaşmalarına yönelik. Bu anlaşmalar, şirketlerin birbirlerinden çalışan transferini engellemesine ve rekabetin zayıflamasına neden oluyor. Avrupa Komisyonu, bu tür uygulamaların çalışan hakları ve sektördeki rekabet üzerinde olumsuz etkiler yarattığını belirtiyor.
https://www.reuters.com/sustainability/boards-policy-regulation/apple-fined-570-million-meta-228-million-breaching-eu-law-2025-04-23/?utm_source=chatgpt.com
https://www.reuters.com/sustainability/boards-policy-regulation/meta-apple-fined-700-million-euros-violating-eu-antitrust-rules-2025-04-23/?utm_source=chatgpt.com
